5. Digital Cultures Festival 2024

W dniach 21-22 września warszawska przestrzeń Mindspace w Hali Koszyki stanie się miejscem  spotkań osób zainteresowanych szeroko rozumianą kulturą cyfrową. Tematem rozmów z artystami, producentami, kuratorami, praktykami i teoretykami z Polski i zagranicy będą miejsca styku technologii, sztuki, projektowania i życia codziennego. Podjęte zostaną tematy związane z przenikaniem technologii w naszą codzienność oraz jej wielowymiarowym wpływem na kulturę, społeczeństwo i politykę. Celem wydarzenia jest prezentacja najciekawszych zmian, które zachodzą obecnie w polskiej kulturze cyfrowej, a także stworzenie platformy do nawiązywania branżowych kontaktów oraz dzielenia się doświadczeniami.

Tematem tegorocznej edycji są niedostrzegalne technologie.  Wśród prelegentów i prelegentek znajdą się badacze i badaczki kultury audiowizualnej, artyści wizualni, reżyserzy teatralni, projektantki, edukatorki i dziennikarze.

Festiwalowi towarzyszy przegląd prac VR. Obok oryginalnych utworów Weroniki Althamer („Z nieokreśloności”), Soni Kaźmierczak („Magna Mater”) i Jacka Nagłowskiego („Conversations’) znajdą się dwie świeże premiery z 81. Festiwalu Filmowego w Wenecji: „The Art of Change” w reż. Simone Fougnier i Vincenta Rooijersa – głęboko osobista i zachwycająca wizualnie podróż w głąb siebie i „Mammary Mountain” Tary Baoth Mooney, Camille Baker i Maf’j Alvarez –  intymna, poruszająca opowieść o raku piersi. Prace zyskały uznanie publiczności i krytyki w Wenecji.

Wystąpienie ma na celu analityczną refleksję nad twórczością, produkcją, wystawianiem i funkcjonowaniem w obiegu sztuki projektów cyfrowych, wykorzystujących w obszarze sztuki wizualnej nowe techniki obrazowania (m.in. współczesne narzędzia sztucznej inteligencji).

„Podczas wystąpienia pochylimy się nad pytaniami o charakter napięć i relacji powstających w świecie w którym wszystko jest już zmierzone, policzone, wprowadzone w bazy danych i przeanalizowane. Zastanowimy się, nad etycznością niektórych rozwiązań w tym obszarze.

Czy modele języków naturalnych korzystające etycznie lub nie, ze stworzonych uprzednio dóbr kultury wprowadzając ideę remiksu w zbiorowe dziedzictwo mogą być niezależne? Czy narzędzia AI mogą tworzyć nowe wartości wizualne, audialne, narracyjne których jeszcze nie znamy? Czy drzemiący potencjał w połączeniu algorytmów w silnikami czasu rzeczywistego to właściwy kierunek i dlaczego taki istotne jest budowanie zespołów badawczo-artystycznych” – zapowiadają Eliza Urwanowicz-Rojecka oraz dr hab. Jakub Wróblewski.

Technologia nie jest najłatwiejszym materiałem do pracy dla kuratorów i architektów, a utwory cyfrowe wymagają często złożonych systemów podłączeń i okablowania, aby ich prezentacja mogła przebiegać bez zakłóceń, umożliwiając pełne doświadczenie odbiorcze. Jednocześnie, praca z technologią implikuje bardzo specyficzne kompetencje produkcyjne, które powinny iść w parze z umiejętnością odpowiedniej aranżacji przestrzeni pozwalającej na zdjęcie z widzów ciężaru technologicznego.

Temat seamless technology, czyli „bezszwowej technologii „jest kluczowym punktem dyskusji o tym, w jaki sposób prezentować projekty cyfrowe w galeriach sztuki, muzeach i festiwalach mając na względzie ich uwarunkowania, ograniczenia i sposoby, w jakie widzowie będą wchodzić z nimi w interakcję wykorzystując bardzo zróżnicowane środki ekspresji.

• Iga Węglińska – interdyscyplinarna projektantka, traktująca ubiór jako protezę rozszerzającą możliwości ludzkiego ciała;
• Krzysztof Garbaczewski – reżyser teatralny od lat eksperymentujący z wykorzystaniem technologii cyfrowych na scenie;
• Trine Laier, duńska animatorka, która zaprezentuje nowo powstającą grę inspirowaną polską demonologią
• Janek Simon, artysta wizualny stawiający pytania o potencjał AI do niwelowania problemu    homogenizacji i uniwersalizmu współczesnej kultury.

W jednej z debat w charakterze panelistki wystąpi sztuczna inteligencja i wraz z Edwinem Bendykiem, dziennikarzem i prezesem Fundacji Batorego, będzie spierać się o to czy w rzeczywistości jest technologią czy może zupełnie czymś innym.

„Wychodząc z założenia, że motywacją dla wielu innowacji technologicznych były różne udogodnienia, chęć poprawy jakości życia i zwiększenie efektywności dostępnych zasobów, chcemy wspólnie zastanowić się, jak w procesie twórczym i uczestnicy kultury cyfrowej mogą czerpać z technologii w sposób, który przyczynia się do poprawy dobrostanu”.

„Mając świadomość tego, że rewersem bezkolizyjności technologii staje się stopniowa utrata kontroli nad tym, w jakim stopniu chcemy ją włączać w naszą codzienność i jak świadomie zarządzać swoją prywatnością, porozmawiamy o rozwiązaniach projektowych i strategiach odbiorczych pozwalających na świadome wchodzenie w interakcję z interfejsami. Będziemy przyglądać się tym zagadnieniom podczas części konferencyjnej 21-22 września w Mindspace Koszyki, a następnie w trakcie warsztatów 23-25 września na Uniwersytecie SWPS” – zapowiadają organizatorzy Digital Cultures.

„Digital Cultures to festiwal, który komentuje kulturę cyfrową w różnych jej aspektach i odcieniach. Nie prezentujemy techno-optymistycznych wizji, nie dyskutujemy o nowinkach technologicznych, ale też nie straszymy apokaliptycznymi wizjami przejęcia kontroli AI nad społeczeństwem.

Spotykamy się w gronie osób myślących krytycznie i potrafiących wyobrazić sobie różne scenariusze przyszłości, w której technologia tak jak już dziś, stanowi nieodłączny, wręcz niewidoczny element naszego życia. Wierzę, że interdyscyplinarność i mnogość perspektyw obecnych na festiwalu stanowi o jego największej sile” – mówi Anna Szylar, kuratorka festiwalu.