„Zrobić niemożliwe światło”. Wystawa prac Pawła Kwieka

Wystawa „Zrobić niemożliwe światło” jest pierwszą prezentacją prac Pawła Kwieka, która odbywa się po jego śmierci. Wybór obiektów bez niego nie był łatwy – artysta zawsze bardzo aktywnie starał się uczestniczyć w przygotowaniach do swoich pokazów. 4 lutego (niedziela) o godzinie 12.00 zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po wystawie. Oprowadzanie będzie dostępne dla osób niesłyszących i niedosłyszących (tłumaczone na język PJM).

„Zależało nam na pokazaniu tego niezwykłego, wieloletniego procesu twórczego, w którym Paweł Kwiek często bywał bezkompromisowy, dążąc do jak najgłębszego poznania świata i ludzi, których spotykał. Zarówno wczesne prace Pawła, jak i jego późniejsze realizacje łączy to, że są zarówno narzędziami do osiągania komunikacji i porozumienia, jak również instrumentami do poznania siebie samego poprzez innych. I odwrotnie” – mówi kuratorka wystawy.

Artysta (16 marca 1951 – 13 marca 2022) tworzył praktycznie we wszystkich mediach: wypowiadał się w filmie, był prekursorem sztuki wideo w Polsce, fotografem, performerem, zajmował się także malarstwem, rysunkiem i rzeźbą. Zmieniał z łatwością narzędzia artystyczne, nigdy nie tracąc z pola widzenia tego, co było dla niego najważniejsze.

Ukończył Szkołę Filmową w Łodzi (1969–1974), gdzie współtworzył legendarną grupę Warsztat Formy Filmowej (1970-1978), był również wykładowcą tej uczelni (do 1981 roku). Wykładał także w warszawskiej ASP (1974-1976).

W latach 70. uczestniczył bardzo aktywnie w środowisku polskiej neoawangardy, tworząc głównie filmy na taśmie 35 mm, wideo oraz fotografie. Zwykle były one określane jako prace konceptualne bądź strukturalne, choć już wówczas dało się zauważyć, że zainteresowania twórcze Kwieka wykraczają poza ówczesny kanon najczęściej poruszanych w sztuce zagadnień.

Większość z jego ówczesnych realizacji dotyczyła międzyludzkiej komunikacji i opierała się na szukaniu porozumienia pomimo różnych punktów widzenia. Stało się to jeszcze bardziej widoczne ok. 1978 roku, kiedy Warsztat Formy Filmowej praktycznie zawiesił swoją działalność. To wówczas powstały takie realizacje Kwieka, jak „Video i oddech. Kanał informacji”, „Percepcja braku zróżnicowań” czy „Stół do międzyrysunków”.

Niedługo później, bo w 1980 roku, miało miejsce wydarzenie, które artysta określał jako „centralne doświadczenie jego życia”. Podczas długiej medytacji (zajmował się wówczas jogą i ćwiczeniami oddechowymi) zobaczył przed sobą niezwykłe złote światło, które było w ciągłym ruchu, pozostając jednocześnie spokojne i emanujące miłością. Przeżycie sprawiło, że Kwiek zweryfikował swój dotychczasowy racjonalny – jak sam mówił – światopogląd i zaczął intensywne poszukiwania w sferze duchowości, otwierając się jeszcze bardziej na innych i na doświadczenia metafizyczne.

Na początku lat 80. przeszedł silne załamanie nerwowe, które zapoczątkowało jego liczne hospitalizacje. Rytm jego życia zaczęły wyznaczać nawroty choroby (schizofrenii paranoidalnej), przeplatane powrotami do zdrowia. Zawsze mówił otwarcie o swojej chorobie, traktując ją jako część życia, starając się przybliżać innym swoje doświadczenie. Pomimo wieloletniej złej sytuacji materialnej i zdrowotnej był aktywny twórczo praktycznie do końca życia.

Jego prace z lat 80. i 90. są niezwykłym zapisem jego spotkań z innymi osobami oraz własnych przeżyć duchowych. W 2010 zrealizował nieustająco aktualną akcję „Trzy dni bez wojny”, w której wezwał przywódców światowych do bezwarunkowego zaprzestania działań wojennych. W ostatnim okresie życia dużo pisał, głównie pracując nad swoimi dziennikami i tworząc wiersze, a także szczególne albumy fotograficzne, które ukazywały jego niełatwą codzienność.