„Astronomia koloru”. Wystawa Grzegorza Kozery

Podczas pobytu na rezydencji artystycznej w Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej Grzegorz Kozera pracował nad projektem nawiązującym do tradycji uczestnictwa w plenerach artystycznych, inspirując się twórczością Jana Cybisa – przedstawiciela kapistów.

Punktem wyjścia stał się dla artysty dziennik mistrza z lat 1954 – 1966, w którym zapisywał spostrzeżenia, notatki oraz wspomnienia o kilkukrotnej obecności w Ustce. Podczas plenerów Cybis tworzył zazwyczaj akwarele, którymi po powrocie do pracowni posługiwał się jako wstępnymi szkicami do obrazów olejnych.

Grzegorz Kozera postanowił podejść do zjawiska pleneru w zupełnie odmienny sposób, czerpiąc ze zwyczajów, jednocześnie pamiętał o zmianach społecznych w strukturze wypoczynkowego miasta na przestrzeni lat. Jego szkicownikiem stał się aparat w smartfonie, a akwarele na papierze gotowymi dziełami prezentowanymi podczas finałowej wystawy. Nie stronił też od zapisywania współczesnych akcentów miasta, ale skupił się na wyborze jednego obiektu i reprodukowania go w kilkudziesięciu ujęciach.

Główną inspiracją dla artysty stał się widok z okna w pokoju hotelowym na kładkę z napisem „Ustka”, usytuowaną w porcie nad rzeką Słupią. Malował go wielokrotnie farbami akwarelowymi, wybierając za każdym razem inną gamę kolorystyczną. W trakcie swej pracy artysta uważnie studiował notatki Jana Cybisa o barwie, z których najmocniej zapamiętał wypowiedź kapisty z 1962 roku, w którym odwiedził Ustkę: „W malarstwie zestawienie nie powtarza się nigdy drugi raz. Astronomia!”.

Jan Cybis podczas pobytu w Ustce namalował kilka akwarel przedstawiających spichlerz widziany z portu, Grzegorz Kozera pojawiając się po latach w tym samym miejscu, malował port mieszkając w spichlerzu, przekształconym obecnie na jeden z salonów wystawowych Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej w Ustce.

Dla Kozery równie ważne było podejście Cybisa do zgłębiania wybranych motywów, prowadzące do odnajdywania coraz to nowych w nich wartości. Artysta doskonaląc jeden gest, jeden temat, czerpał również inspiracje z japońskiego drzeworytu, coraz bardziej doskonaląc swoje umiejętności. Malowanie jednego motywu mogło sprawić, że artysta ucząc się jednej perspektywy, przestawał malować z natury, wykonując kolejne kopie pierwszego obrazu.

Weronika Teplicka