„Archiwum Przedmiotów Wyobrażonych” zajmuje się pisaniem alternatywnej historii polskiego designu. Jego celem jest poszukiwanie projektantek i projektantów, którzy swoimi realizacjami próbowali odpowiadać na problemy osób wykluczonych w Polsce w XX wieku.
Alternatywna historia twórczyń i twórców społecznie zaangażowanych
Na wystawie w Miejscu Projektów Zachęty zostały przybliżone projekty skierowane do trzech marginalizowanych grup: mieszkańców gdyńskich dzielnic biedy, kobiet, które w dwudziestoleciu międzywojennym wyemigrowały ze wsi do miast w poszukiwaniu pracy oraz osób mieszkających w sąsiedztwie nowohuckiego kombinatu w okresie PRL. Dobór tych grup nie jest przypadkowy.
Kluczem była tu historia polskiego designu, dotychczas dość pobieżnie odnosząca się do historii społecznej naszego kraju. Poruszane tematy mogą stanowić rewers dla historii gdyńskiego modernizmu, realizacji inspirowanych sztuką ludową czy peerelowskich projektów meblarskich. Mamy nadzieję, że dominująca narracja o projektowaniu w Polsce niebawem poszerzona zostanie o historię twórczyń i twórców społecznie zaangażowanych.
Szymon Zakrzewski
Projektant, kurator, absolwent Wydziału Wzornictwa, doktorant w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Promotorem pracy doktorskiej Szymona Zakrzewskiego jest prof. Jerzy Porębski.
Wiedzę i umiejętności projektowe artysta wykorzystuje do komunikowania zagadnień, które mają na celu poszerzanie sfery publicznej. W swoich dotychczasowych pracach podejmował kwestie związane z edukacją i nierównościami społeczno-ekonomicznymi.
Obecnie zajmuje się tworzeniem fikcji projektowych. W ramach pracy doktorskiej, która zainspirowała wystawę w MPZ, pisze alternatywną historię polskiego designu, która uwzględniałaby historię osób wykluczonych w Polsce w XX wieku.
Próbuje wyobrazić sobie, jak wyglądałaby historia polskiego designu, gdyby odpowiadała na potrzeby najmniej uprzywilejowanych grup. W oparciu o autentyczne problemy marginalizowanych osób tworzy fikcyjne realizacje oraz pisze biografie twórczyń i twórców, którzy mogliby być ich autorami. Pisanie alternatywnej historii wydarzeń nie ma na celu rewindykowania przeszłości, lecz jest próbą znalezienia w przeszłych wydarzeniach niezrealizowanego potencjału.
„Przez ostatnie cztery lata, w ramach swojej pracy doktorskiej, przepisywałem historię polskiego projektowania, uzupełniając ją o brakujące nazwiska. Poszukiwałem projektantek i projektantów, którzy w swoich realizacjach pochylali się nad problemami osób wykluczonych w XX wieku” – pisze projektant w swoich mediach społecznościowych.
Co, gdzie, kiedy
Szymon Zakrzewski. „Archiwum przedmiotów wyobrażonych”.
kuratorka MPZ: Magda Kardasz
współpraca: Pola Gadowska
Miejsce Projektów Zachęty
ul. Gałczyńskiego 3, 00-362 Warszawa
18.01 – 30.03.2025
otwarcie: 17.01.2025, godz. 19.00
godziny otwarcia wystawy:
wt.-niedz. godz. 12.00-20.00
wstęp wolny
(przestrzeń galerii jest częściowo niedostępna dla osób z niepełnosprawnością motoryczną)
Zdjęcie główne: Mieczysław Góra, „Kotwica”, fot. Szymon Nowak; Lucjan Bohdanowicz, „Krajobraz ogni – karuzela”. Materiały organizatora.