Wystawa Pojemność dłoni

Rzemień napina się, aby unieść ciężką łódź. Szorstki filc, miękka przędza, garść piasku. Stanisław Andrzejewski słucha materii i pozwala jej mówić. Z szacunku i wiedzy o rzemiośle, tworzy obiekty o doskonałym warsztacie, które w skupieniu nasyca treściami głęboko ludzkimi.
Mówi o czasie, pamięci, milczących pustkowiach, subtelnej obecności tego, co niewidzialne. Przez dekady budował własny język artystyczny: malarstwo, rysunek, rzeźba ceramiczna, przestrzenne formy tkackie, a także poezja, tworzą opowieść o sztuce, która jest spotkaniem z tym co minione i tym, co jeszcze nie zostało nazwane.
Profesor Stanisław Andrzejewski – artysta, poeta, pedagog. Jeden z pionierów współczesnej tkaniny artystycznej w Polsce. Jego twórczość, zakorzeniona w klasycznym warsztacie tkackim, konsekwentnie przekracza granice medium, zmierzając ku formom przestrzennym i instalacyjnym: tkaninę traktuje jako pełnoprawny język sztuki – cichy, skupiony zapis niosący sens.
W jego pracach wyraźnie wybrzmiewa zainteresowanie strukturą i rytmem. Odnaleźć można echa fascynacji kulturą dawnych plemion – zwłaszcza Jadźwingów – których sztuka, symbolika i duchowy związek z naturą inspirowały artystę do tworzenia form surowych, archetypicznych, zakorzenionych w dawnych rytuałach i przedchrześcijańskiej wyobraźni.
Wystawa w Pałacu Czapskich – siedzibie Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie – to także upamiętnienie trwającej 50 lat relacji z tym miejscem: jako artysty, pedagoga, mentora i współtwórcy środowiska artystycznego.
To właśnie tu Andrzejewski rozwijał swoją drogę twórczą, inspirował kolejne pokolenia studentek i studentów, a jego pracownie stały się miejscami wymiany myśli, eksperymentu i artystycznej wolności. Uczył patrzeć głębiej.
Od 1975 roku był związany z Wydziałem Malarstwa ASP, gdzie prowadził Pracownię Sztuki Włókna. W 1992 roku powołał do życia Pracownię Tkaniny Artystycznej na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, którą kierował przez ponad dwie dekady. W późniejszych latach stworzył również autorskie pracownie na Wydziale Sztuki Mediów (Słowo – Obraz – Znak – Znaczenie) oraz na Wydziale Architektury Wnętrz (Tkanina w Architekturze).
Od 1998 roku jest tytularnym profesorem sztuk plastycznych. W latach 1990–1993 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Malarstwa. W 1993 roku został wybrany prorektorem ASP w Warszawie i pełnił tę funkcję przez dwie kadencje, do 1999 roku. W kadencji 2002–2005 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa ASP w Warszawie. Został uhonorowany licznymi nagrodami, m.in. Złotym Medalem Zasługi, Nagrodą Pegaza, Medalem Stulecia Akademii.
Jego prace – od eksperymentalnych form z lat 70. XX wieku po najnowsze realizacje przestrzenne z lat 2022/2023 – pokazują, jak rozumienie formy i funkcji tkaniny artystycznej, w wykonaniu Andrzejewskiego, stopniowo się przekształca. Wczesne prace niosły ze sobą energię wyzwolenia tkaniny z jej użytkowej roli, stawały się gestem – świadomym, emocjonalnym, pełnym duchowych znaczeń.
Tworzone w ostatnich latach miękkie rzeźby z filcu wibrują kolorem, witalnością i przepychem biologicznych form. To lekkość twórczego gestu człowieka, który osiągnął spokój. Swoje prace prezentował na ponad 180 wystawach – indywidualnych i zbiorowych – w galeriach i muzeach w Europie, obu Amerykach, Afryce, Azji i Australii.
„Moja twórczość rozgrywa się na szerokim polu różnych dziedzin sztuki i obejmuje malarstwo, rysunek, rzeźbę ceramiczną, przestrzenne formy tkackie, a także słowo literackie” – pisał Andrzejewski. „Nie zatrzymując się na dłużej przy jednej z nich, wędruję po zróżnicowanych przestrzeniach, poszukując – i w odkrywaniu znajdując – satysfakcję tworzenia”. Wędrował też dosłownie – przez pustkowia i pustynie świata, które stawały się dla niego metafizyczną przestrzenią – miejscem medytacji, źródłem inspiracji, pejzażem duchowym. W tej właśnie podróży – przez medium, przestrzeń, myśl i doświadczenie – rodzi się jego sztuka.
Organizator: Fundacja Rodziny Andrzejewskich
Identyfikacja graficzna projektu: prof. Lech Majewski
Projekty graficzne: Maria Mencwel
Projekt ekspozycji: Anna Skołożyńska-Cieciera
Montaż ekspozycji: Adam Krzywicki Crew
Wsparcie techniczne: Paweł Bettman Promocja: Zofia Kawecka, Adrian Szafrański
Koordynacja: Viktoriia Stetsiuk
Wystawa Pojemność dłoni
Pałac Czapskich, Krakowskie Przedmieście 5, Galeria Mały Salon
Wernisaż: 10 października, godz. 19:00
Wystawa czynna od 11 do 30 października 2025
od wtorku do niedzieli, w godz. 12:00-19:00