24 czerwca 2023 w warszawskiej ASP rozpocznie się kultowe święto plakatu, najstarsze i jedno z najbardziej znaczących i rozpoznawalnych na świecie wydarzeń artystycznych dedykowanych plakatowi – 28. Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie. 24 czerwca, podczas oficjalnego otwarcia 28. MBP poznamy laureatów_tki tegorocznej edycji. Kuratorem Biennale jest projektant, typograf i wykładowca na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP – dr Mateusz Machalski. Wydarzenie potrwa do 12 września.
Fenomen polskiego plakatu
Plakat nierozerwalnie łączy się z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie. Stąd wywodzili się inicjatorzy Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie – Eryk Lipiński, Józef Mroszczak, Henryk Tomaszewski, a wraz z nimi całe środowisko twórców, plakacistów nadających ton i wzbudzających zainteresowanie.
Plakat stał się oknem na świat zewnętrzny. Mimo siermiężnej rzeczywistości politycznej do Polski docierały treści w postaci zagranicznych filmów fabularnych i sztuk teatralnych spoza tzw. żelaznej kurtyny. Paradoksalnie, mimo pełnionej wcześniej roli narzędzia propagandowego, zaczął odwracać podszewkę rzeczywistości tak, aby odbiorcy rozumieli przekaz i mogli utożsamić się z twórcą; widząc plakat teatralny czy filmowy mogli w końcu poczuć otuchę i nadzieję na wolność. W tym manifestował się fenomen polskiego plakatu.
Kultowe święto plakatu
Międzynarodowe Biennale Plakatu po raz pierwszy odbyło się 6 czerwca 1966 roku w Zachęcie – Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych (dziś Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki) jako pierwsze na świecie międzynarodowe, cykliczne wydarzenie poświęcone dziedzinie plakatu.
Od 1990 roku dbał o Biennale prof. Lech Majewski (obecnie Prezydent Międzynarodowego Biennale Plakatu). Po roku 1994 Biennale odbywało się w Muzeum Plakatu w Wilanowie, aby ostatecznie w roku 2018 wrócić do miejsca, z którego się zrodziło, czyli Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Prezentujące szerokiej publiczności najwybitniejsze plakaty wykonane przez artystki i artystów z całego świata Biennale dla dużej części światowego środowiska plakacistów_ek niezmiennie pozostaje najważniejszym świętem o międzynarodowym zasięgu.
Latami pracując na swoją markę Biennale zawsze gwarantowało najwyższą jakość prezentowanych plakatów, a także oznaki nowatorstwa w tej dziedzinie. Od samego początku MBP miało grono sympatyków odwiedzających co 2 lata Warszawę, artystów uczestniczących tradycyjnie i rywalizujących ze sobą o laury w tej imprezie, a także z czasem nowych zainteresowanych młodych fanów plakatu.
Konferencja: Jurorzy i goście MBP
23 czerwca (piątek) organizatorzy 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie zapraszają studentów_tki do udziału w cyklu prezentacji i wykładów, które poprowadzą jurorzy i goście tegorocznej edycji wydarzenia. Zgłoszenia przez formularz. Limit zgłoszeń: 90 osób.
Harmonogram wykładów:
14.00 – 16.00
Patrick Thomas (GB) – „If not now, when?”
Iran Ladan Rezaei i Iraj Mirza Alikhani (Iran) – „Persian Script, Iranian Poster”
Joanna Górska Homework (PL) – „Plakat, który się wtrąca”
Melchior Imboden (CH)
16.00 – 16.30 przerwa
16.30 – 18.00
Rikke Hansen (DK)
Xavier Bermudez (MX) – „Mexican film poster”
Filip Tofil (PL)
24 czerwca 2023 otwarte zostaną wystawy 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie:
15.00 – „KORZENIE”
Międzynarodowa wystawa pokonkursowa dla studentów_ek z kilkunastu uczelni artystycznych ze świata. Organizatorem tej wystawy jest Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie we współpracy z grupą Turbo Poster.
Miejsce: Galeria Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, ul. Świętojerska 5/7, 00-236 Warszawa
Czas trwania: 24.06–31.07.2023
18.00 – WYSTAWA TEMATYCZNA „DOM”
Miejsce: Wystawa plenerowa na Placu Piłsudskiego
Czas trwania: 24.06 – październik 2023
19.00 – OTWARCIE 28. MIĘDZYNARODOWEGO BIENNALE PLAKATU
w tym Wystawy Głównej Biennale i wystawy laureata Nagrody Józefa Mroszczaka, przyznawanej przez Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Laureatem jest Alain le Quernec.
Miejsce: Pałac Czapskich, ul. Krakowskie Przedmieście 5, Warszawa
Czas trwania: 24.06–12.09.2023
Katalog 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie będzie dostępny 24 czerwca podczas otwarcia oraz online w Sklepie Akademii
„Tegoroczna edycja HOME skłoniła nas do refleksji i pomysłu stworzenia prawdziwego domu dla plakatów. Domu rozumianego jako bezpieczna przystań – rodzaju rezerwatu. (…) Podobnie jak w przypadku rezerwatów przyrody, które chronią dziką i niezwykłą faunę i florę, nasz rezerwat pełni funkcję ochronną dla tej dziedziny sztuki projektowej. Na 28. Międzynarodowym Biennale Plakatu oprócz wizualnego smoothie z setek migoczących projektów w galerii pojawią się artefakty nierozerwalnie związane z ulicą, tworząc naturalne środowisko dla jego ”kolorowych mieszkańców„.
Prezentowane projekty są nie tylko arcydziełami w swojej kategorii, ale także objawem posuwania się do wizualnych granic, a czasem nawet wykraczania poza nie. Równocześnie w wielu przypadkach kwestionują powszechnie uznawane normy i oczekiwania, uderzając odbiorców dosłownością. Przechodząc przez progi naszego rezerwatu, odkryjecie wyjątkowy ekosystem, w którym plakaty ożywają w zestawieniu z cytatami z przestrzeni miejskiej. To nie tylko połączenie dwóch światów – to rodzaj eksperymentu, który podważa podział między fikcją a rzeczywistością, między galerią a ulicą. Każdy z prezentowanych obiektów opowiada swoją niepowtarzalną historię, a w tym dialogu wyłania się zupełnie nowa estetyka, która jest czasami nieoczywista i prowokująca.
Rezerwat Plakatu to również odpowiedź na dominujący trend coraz bardziej cyfrowej kultury wizualnej. Będąc świadomymi potęgi mediów społecznościowych i kultury online, chcemy przypomnieć o nieodłącznym pięknie i sile plakatu – fizycznego obiektu, który wciąż posiada moc zaskoczenia i porusza w miejskiej dżungli” – mówi kurator, Mateusz Machalski.
Katalog 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 1
Katalog 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 2
Katalog 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 3
Katalog 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 4
W tym roku plakacistów_tki z całego świata zaprosiliśmy do udziału w dwóch konkursach: otwartym dla projektantów_ek graficznych, artystów_ek oraz studentów_ek Konkursie Głównym, w którym mogły wziąć udział plakaty zaprojektowane w latach 2021 – 2023 oraz Konkursie Tematycznym, który tym razem skupia się wokół pojęcia „dom”.
Plakaty mogły być zgłaszane do obu konkursów indywidualnie, w duetach, grupach artystycznych lub przez studia graficzne / projektowe / brandingowe. Zgłoszone plakaty musiały spełniać wymogi uczestnictwa określone w regulaminach konkursów. Łącznie otrzymaliśmy około 6100 plakatów!
Konkurs Główny
Spośród 3500 zgłoszonych plakatów Komisja selekcyjna zakwalifikowała do Konkursu Głównego i wystawy 317 plakatów 304 artystów_ek z 34 krajów! Międzynarodowy charakter konkursu uzewnętrznił się w wielości form ekspresji: od oszczędnych po rozbudowane, od wielobarwnych po monochromatyczne i rozpiętości zagadnień: od codziennych, wręcz intymnych kontekstów wypowiedzi przez wielkie wydarzenia kulturalne, aż po bolesne problemy społeczne. Poziom prac był bardzo wysoki, co daje pewność, że wystawa Biennale będzie prezentowała zbiór najbardziej aktualnych tendencji projektowych i współczesnych tematów.
Spośród zgłoszonych do konkursu tematycznego 2600 prac komisja selekcyjna wybrała 120 plakatów autorstwa 116 artystów_ek z 27 krajów. W tej edycji Biennale Konkurs Tematyczny skupił się wokół pojęcia „dom”, zachęcając do refleksji nad rolą, jaką dom odgrywa w życiu człowieka, kształtowaniu jego tożsamości oraz w kulturze.
„Dom w swoim wymiarze fizykalnym podlega kilku niezmiennym prawom. Będąc budynkiem, musi mieć solidne fundamenty i konstrukcję, określoną nośność i stateczność, nie ma jednak gwarancji wiecznotrwałości. Jego istnienie i trwanie (w różnych sensach) są o wiele bardziej skomplikowane niż na pozór się to wydaje, co – myślę – świetnie zostało wyrażone przez artystów w nadesłanych na konkurs pracach. Dom w aspekcie architektonicznym nieuchronnie starzeje się, w aspekcie egzystencjalnym i społecznym zmienia wraz z zamieszkującymi go osobami. Podlega prawu własności – zatem może być kupiony, sprzedany, wynajęty, użyczony. Jest czymś znacznie więcej niż określające go współrzędne geograficzne czy dane numeryczne umieszczone na osiach X, Y, Z.
W języku angielskim różnicę znaczeniową uwydatniają dwa różne słowa – ”house„ i ”home„, w języku polskim jedno słowo – ”dom„ jest traktowane dość elastycznie. Dom posiada swój ciężar emocjonalny, jest konstruktem myślowym, wytworem kultury – i jako taki w mniejszym stopniu narażony jest na zniszczenie niż jego architektura. I nie chodzi tylko o to, że wraz z upływem lat zmieniają się kolory ścian, meble, przeznaczenie pomieszczeń. Dom jest czystą kreacją – za każdym razem, gdy ktoś go zamieszkuje, musi zostać stworzony na nowo. Kreacja jest procesem. A człowiek zasiedlający dom bierze za niego odpowiedzialność. I o odpowiedzialność w podtekście tego konkursu chodzi” – mówi prof. Błażej Ostoja Lniski, Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
„Co jest tak fascynującego w tworzeniu plakatów? Zastanawiam się nad tym, odkąd zacząłem studiować w pracowni prof. Henryka Tomaszewskiego. I za każdym razem, kiedy podejmuję się realizacji nowego projektu, ogarnia mnie artystyczne podniecenie w poszukiwaniu zaskakującego pomysłu i olśniewającej formy. Myślę, że podobne odczucia ma większość artystów posługujących się tym medium. Tym bardziej że plakat jest sztuką ”natychmiastową„ – sztuką czasu, miejsca i zdarzenia – i działa na zasadzie bodziec-reakcja. Znamy wiele plakatów, które powstawały niezwłocznie w odpowiedzi na problemy społeczne czy polityczne. Te wielkie i te małe. To też dodaje emocji twórcy.
Wystawy tegorocznej edycji Biennale znów pozwalają widzowi prześledzić, jakie wydarzenia i w jakim miejscu na świecie zainicjowały powstanie plakatów. I do kogo były one kierowane. Bo służebność wobec zdarzeń i zjawisk stanowi o funkcji plakatu i z tym wiąże się posłannictwo artystów traktujących plakat jako medium działania i wywierania wpływu. Chciałbym tu zwrócić uwagę na prace, które składają się wystawę konkursu tematycznego ”Dom" – mówi prof. Lech Majewski, prezydent Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie.
Pałac Saski sp. z o.o. partnerem generalnym 28. MBP w Warszawie
Partnerem generalnym tegorocznej edycji 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie jest Spółka Pałac Saski. Wystawa tematyczna „DOM” będzie prezentowana na Placu Piłsudskiego do października 2023. Otwarcie: 24 czerwca 2023, g. 18.00. Pałac Saski sp. z o.o. realizuje inwestycję w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie.
Gmachy te zostały zniszczone w trakcie II wojny światowej, a po kilkudziesięciu latach od tamtych wydarzeń są przywracane miastu jako symboliczne zakończenie jego powojennej odbudowy. W odtworzonych budynkach mieścić się będzie m.in. nowoczesne centrum kulturalne, dlatego już teraz Spółka Pałac Saski prowadzi różnorodne działania edukacyjne i kulturalne przyzwyczajając warszawiaków i turystów do myśli, że w tym miejscu dzieje się wiele ciekawych wydarzeń.
Ekspozycja wystawy tematycznej DOM w ramach 28. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie na ogrodzeniu terenu inwestycji to spełnienie obietnicy o stworzeniu miejsca otwartego na nieszablonowe działania artystyczne, projekty kulturalne i przedsięwzięcia promujące nasze dziedzictwo.
Co, gdzie, kiedy
28. Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie
Wystawa Konkursu Głównego (Pałac Czapskich)
Wystawa Konkursu Tematycznego „DOM” prezentowana na ogrodzeniu terenu inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie
Wystawa Plakatów Gościa Specjalnego Alaina Le Querneca (Galeria – 1, Pałac Czapskich)
Wystawa Prac Jurorów (Dziedziniec Pałacu Czapskich)
Mateusz Machalski – kurator wystawy
Jakub Marzoch – projekt architektoniczny
Lech Majewski – prezydent Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Justyna Czerniakowska – sekretarz generalna Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
Ania Wieluńska – identyfikacja graficzna i katalog
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
ul. Krakowskie Przedmieście 5
24 czerwca – 12 września 2023
otwarcie: 24 czerwca 2023, g. 19.00
wystawy czynne: wt. – niedz, g. 12.00 – 19.00
