„Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie”. Wystawa
Do 19 maja 2023 w Galerii Punkty ASP w Warszawie przy Wybrzeżu Kościuszkowskim 37 można oglądać wystawę „Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie”, zrealizowaną przez działające na Wydziale Rzeźby Koło Naukowe „Nowa ceramika”. Wystawa towarzyszy międzynarodowemu sympozjum „Ceramika wypalana drewnem”, które organizuje Pracownia Ceramiki oraz Koło Naukowe „Nowa ceramika”. Jesienią prace wykonane w ramach projektu zostaną zaprezentowane w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, a w grudniu Bolesławieckim Ośrodku Kultury – Międzynarodowym Centrum Ceramiki w Bolesławcu.
„Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie” jest najambitniejszym projektem, jaki – dzięki wsparciu otrzymanemu w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje” Ministerstwa Edukacji i Nauki – Koło Naukowe zostało zrealizowane przez Koło Naukowe „Nowa ceramika”. Po raz pierwszy koło naukowe otrzymało duże dofinansowanie, co pozwoliło na realizację projektu przygotowanego w pracowni na Wydziale Rzeźby ASP w Warszawie oraz w Polskich Fabrykach Porcelany „Ćmielowie” i „Chodzież” S.A.
Współpraca z Polskimi Fabrykami Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A
Celem projektu było umożliwienie studentom i studentkom poszerzenia zarówno umiejętności tworzenia małej formy rzeźbiarskiej z porcelany przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii z obszaru projektowania oraz druku 3D, jak i wiedzy o tym procesie. Projekt umożliwił członkom koła współpracę – na każdym etapie jego realizacji – z doświadczonymi modelarzami oraz projektantami Polskich Fabryk Porcelany „Ćmielowie” i „Chodzież” S.A. W ramach warsztatów pokazywali oni krok po kroku, jak poprawnie zaprojektować oraz wykonać formę gipsową do odlewu z porcelany. Współpraca z aktywnymi zawodowo technologami i artystami pozwoliła wykształcić u studentów szereg umiejętności interpersonalnych, niezbędnych na rynku sztuki.
Współpraca z Polskimi Fabrykami Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A. pozwala kultywować tak istotną dla kultury polskiej kilkusetletnią tradycję tworzenia małych form rzeźbiarskich
z wyjątkowo szlachetnego materiału, jakim jest porcelana, a zastosowanie innowacyjnych technologii w procesie tworzenia umożliwia młodym artystkom i artystom poszukiwania –nieosiągalnych tradycyjnymi metodami – efektów, wnosząc do pracy nową jakość. Ponadto, dzięki zastosowaniu programów do projektowania 3D oraz drukarek 3D są oni w stanie przyśpieszyć oraz usystematyzować procesy związane z etapem projektowym. Takie usprawnienie procesu technologicznego pozwala na skoncentrowanie się na aspekcie estetycznym.
Etap projektowy
Opierając się na swoich doświadczeniach w tworzeniu obiektów ceramicznych zarówno z mas szamotowych, jak i porcelany członkowie koła naukowego rozpoczęli działanie od etapu projektowego – wszyscy tradycyjnie przygotowali szkice koncepcyjne oraz małe modele. Potem część grupy zdecydowała się na realizację zadania metodą klasyczną, a pozostali zajęli się modelowaniem 3D przy pomocy programów komputerowych. Po ostatecznym dopracowaniu każdego z detali projekty realizowane w 3D zostały wydrukowane na odpowiednich drukarkach o różnych średnicach dyszy dających urozmaicone faktury. Każda praca została wydrukowana w powiększeniu o 17 proc., co miało kompensować skurcz porcelany podczas schnięcia oraz wypału.
Etap formowania
Po stworzeniu modeli – zarówno metodą tradycyjną, jak i metodą druku 3D – członkowie koła przeszli do etapu formowania. Polega on na przygotowaniu form z odpowiedniego gipsu formierskiego do odlewu z porcelany lejnej. Każda forma przed odlewem musiała zostać wysuszona w odpowiednich warunkach. Dopiero z tak przygotowanymi formami można było przejść do etapu odlewania w nich porcelany. W tym celu członkowie koła naukowego wraz z opiekunem udali się do Polskich Fabryk Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A., gdzie –pod okiem osób posiadających doświadczenie w pracy z porcelaną – mieli możliwość wielokrotnie przejść etapy zalewania form gipsowych, wylewania porcelany, otwierania form oraz retuszowania swoich prac.
Etap wypalania
Wysuszone prace były pakowane do pieca i wypalane na biskwit. Po wstępnym wypaleniu wybrana część z nich była szkliwiona poprzez zanurzenie w zbiorniku ze szkliwem i ponownie wypalana w wyższej temperaturze (docelowo 1360 oC). Bazując na doświadczeniach zdobytych w Ćmielowie członkowie koła powtórzyli cały ten proces we własnym zakresie w Pracowni Ceramicznej w Warszawie – w tych samych formach gipsowych odlali porcelanę Parian o niższej temperaturze wypału (1250 oC). Pozwoliło to na utrwalenie wiedzy oraz umiejętności technicznych niezbędnych do samodzielnej pracy z porcelaną.
Koło Naukowe „Nowa ceramika”
Koło Naukowe „Nowa ceramika” działa na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie od 2012 roku. Zrzesza te osoby studiujące na wszystkich wydziałach uczelni oraz w ramach Otwartej Akademii, a także doktorantki i doktorantów, których pasją jest szeroko pojęta rzeźba ceramiczna. Głównym założeniem Koła jest poszerzanie zakresu realizacji oraz prezentacji prac tworzonych przez studentki i studentów. Przykładem takiego działania jest „Dekada ognia” – przekrojowa wystawa zrealizowana w 2020 roku w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu, podsumowująca prawie dziesięć lat działalności Pracowni Ceramiki na Wydziale Rzeźby i prezentująca działalność Koła Naukowego „Nowa Ceramika”.
„Poza rozwojem umiejętności warsztatowo-artystycznych każdy miał możliwość przejść przez poszczególne etapy tworzenia małej formy rzeźbiarskiej z porcelany. Zaczynając od fazy projektowej, modeli z gliny lub modeli przygotowanych przy pomocy programów 3D, tworzenia form gipsowych, odlewów z porcelany przez szkliwienie oraz wypał w piecu aż po dokumentację pracy, współtworzenie katalogu oraz zorganizowanie ekspozycji kończących działania w ramach projektu. Jest to szereg cennych doświadczeń przekładający się na rozwój umiejętności istotnych dla każdego młodego twórcy. Zwieńczeniem całego procesu jest prezentacja projektu ”Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie„ na kilku wystawach w Polsce” – mówią dr hab. Stanisław Brach, prof. uczelni, opiekun Koła Naukowego „Nowa ceramika” oraz Jerzy Mróz, przewodniczący Koła.
Co, gdzie, kiedy
„Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie”. Wystawa towarzysząca międzynarodowemu sympozjum „Ceramika wypalana drewnem”, które organizuje Pracownia Ceramiki oraz Koło Naukowe „Nowa ceramika”.
Galeria Punkty
Wydział Rzeźby
ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37
8 – 19 maja 2023
Dofinansowano przez Ministra Edukacji i Nauki ze środków z budżetu państwa w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”
