„Twórczość Wojtka Tylbora-Kubrakiewicza na przestrzeni ponad dekady ewoluuje od grafik z wyobrażeniami przedmiotów codziennych, widzianych z bliskiej perspektywy, poprzez senne wnętrza, do coraz odleglejszych planów pejzażowych. W ostatnim cyklu linorytów, inspirowanych krajobrazami rejestrowanymi podczas podróży po Stanach Zjednoczonych, odnajdujemy pogoń za czasem, który minął – za nieuchwytnością zjawisk, cieniami budowli. Prace zatytułowane „Augenblick” powstały na podstawie migawek uchwyconych podczas jazdy samochodem.
Wojtek przez szybę samochodu fotografuje miejsca w jego odczuciu szczególne: XIX-wieczne drewniane stodoły, spichlerze, budynki mieszkalne, baraki. Po latach usiłuje odnaleźć je na mapach Google. Ustala, w którym miejscu zostało zrobione zdjęcie i prowadzi śledztwo, nierzadko zakończone odkryciem, że budynki już rozebrano” – pisze kuratorka wystawy, Katarzyna Haber.
„Sehnsucht”
Cykl „Sehnsucht”, w którym wykorzystane zostały te kadry, można by określić sztuką drogi. Tytułowe „Sehnsucht” określa wewnętrzną tęsknotę, pragnienie znalezienia się w miejscach przypominających senne powidoki. Kadry to przeważnie równiny. Uderza ich monotonia, zgeometryzowanie idealnie przewidywalnego pejzażu. Nawet podziały wprowadzone przez architekturę wydają się zaskakująco zdyscyplinowane. Budują u widza rodzaj dystansu psychologicznego, zachęcają do spojrzenia na nie z perspektywy innej niż „ja”.
W wielu pracach horyzont, umieszczony równo w połowie obrazu, podkreśla zwyczajność widoku. Kiedy indziej dźwiga się do dwóch trzecich wysokości i zawisa w złotej proporcji, przytłaczając i blokując kadr, a równocześnie przyciągając uwagę widza.
Sztuka drogi
To pejzaż całkowicie bez-ludzki. Widmowa architektura przypomina scenografię z filmów grozy. Jest w tych obrazach rodzaj sennego odrętwienia, coś jakby stan oczekiwania, dziwny letarg, który zamraża jakąkolwiek aktywność. Jest tężejące napięcie trwania w oczekiwaniu na zwrot akcji. Przypomina to wizję przed zamknięciem czasu.
Najbardziej rozległy z widoków, przedstawionych przez Tylbora, to Zabriskie Point – punkt widokowy w Dolinie Śmierci, a zarazem tytuł kultowego filmu Antonioniego z 1970 roku, będącego sztandarowym obrazem kina drogi. Przefiltrowane przez wrażliwość artysty ikoniczne kadry ukazują nowe sensy. Pozwalają zbudować uniwersalną metaforę drogi w odniesieniu się do wątłej ludzkiej egzystencji.
Podróż
Znakiem rozpoznawczym grafik Tylbora Kubrakiewicza jest raster równoległych linii, przypominający ślady żwiru grabionego w ogrodach zen. Artysta wprowadza barwy dopełniające się – pomarańczowy i niebieski, czerwony i zielony. Barwne linie składają się w naszym oku w zaskakujące kolory. Na pierwszy rzut oka linoryty wydają się achromatyczne, ale za moment barwa intensyfikuje się, narasta, staje się coraz bardziej soczysta. Ulegamy złudzeniu odczytywania np. koloru różowego jako wynikowej pomarańczowego i niebieskiego rastra.
Większość grafik mówi o podróży, choć to nie tylko miejsca fizyczne, ale też odniesienie do głębszego sensu Tao – przemijania i doskonalenia, podążania Drogą, którą Niebo odcisnęło w duszy człowieka. W pewien sposób wizje Tylbora-Kubrakiewicza stają się taflą ciszy. Odnosimy wrażenie, że tutaj wszystko już się wydarzyło i teraz pozostał jedynie spokój oczekiwania.
Wojciech Tylbor-Kubrakiewicz
Urodzony w 1974 roku w Warszawie. W latach 1996–2001 studiował studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w roku 2001 w pracowni prof. Mariana Czapli; aneks z grafiki warsztatowej pod kierunkiem prof. Rafała Strenta). Od 2001 roku jest związany zawodowo z Wydziałem Grafiki ASP w Warszawie. W 2010 roku uzyskał tytuł doktora. W latach 2016–2018 pracował jako Visiting Professor w School of Art, Architecture and Design na Indiana University w Bloomington, USA. W 2019 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego. Profesor ASP.
Jest autorem przeszło dwudziestu wystaw indywidualnych w kraju i za granicą oraz uczestnikiem ponad stu pięćdziesięciu wystaw zbiorowych.
- w 2024 roku otrzymał wyróżnienie na 20th International Triennial of Graphic Art Frechen w Niemczech.
- w 2023 roku zdobył Grand Prix na XIII Quadriennale Polskiego Drzeworytu i Linorytu w Olsztynie
- w 2019 roku otrzymał Pierwszą Nagrodę na XII edycji tego konkursu. W 2018 roku otrzymał Merit Prize na 18th International Print Biennial Exhibit w Tajwanie
- w 2017 roku został nagrodzony wyróżnieniem na The 6th NBC Meshtech Tokyo International Screen Print Biennial w Japonii oraz otrzymał Nagrodę Specjalną na 16th Lessedra World Art Print Annual — Mini Print w Bułgarii
- w 2015 roku zdobył Grand Prix na 6th Splitgraphic International Graphic Art Biennial w Chorwacj
- w 2012 roku otrzymał wyróżnienie na XII edycji Konkursu Graficznego im. Józefa Gielniaka w Jeleniej Górze
- w 2009 roku otrzymał stypendium Fundacji Stypendia i Nagrody im. Tadeusza Kulisiewicza w Warszawie.
- w roku 2008 zdobył Museums and Collections Services Acquisition Award w konkursie Edmonton Print International w Edmonton w Kanadzie.
Kilkukrotnie laureat konkursu „Grafika Warszawska”. Jego prace znajdują się między innymi w zbiorach Uniwersytetu Alberty w Edmonton w Kanadzie, Międzynarodowego Biennale Grafiki Guanlan w Chinach, Narodowego Muzeum Sztuki na Tajwanie oraz Stowarzyszenia Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie.
Co, gdzie, kiedy
- Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 1
- Otwórz okno dialogowe, slajd numer: 2
„Sehnsucht” — wystawa grafik Wojciecha Tylbora-Kubrakiewicza
kuratorka: Katarzyn Haber
Galeria Station of Art
ul. Grzybowska 12/14, Warszawa
20 – 27 czerwca 2024
wernisaż: 20 czerwca 2024, godz. 18.00
godziny otwarcia Galerii: pon. – pt.: 12:00-19:00
identyfikacja wizualna: prof. Piotr Garlicki
patron wydarzenia: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Opracowano na podstawie tekstu kuratorskiego Katarzyny Haber.