"Sztuka to nie postsztuka ani artywizm" – Sławomir Marzec

Hasłem przewodnim najnowszego numeru Kwartalnika Rzeźby „Orońsko” (4/2022) jest sztuka postsztuki. Autorzy i autorki opublikowanych tam tekstów – Katarzyna Trzeciak, Agata Cieślak, Ewa Izabela Nowak, Sławomir Marzec, Marta Wróblewska, Dorota Grubba-Thiede, Michalina Sablik – Nastała, Zofia Żezmer, Joanna Kiliszek, Dorota Monkiewicz i Agnieszka Wasieczko i Tomasz Matusewicz zachęcają do zastanowienia się, czym dla nas jest postsztuka.

„Pojęcie nienowe, zjawisko wciąż aktualne, wokół którego pojawia się wiele stwierdzeń, opinii, zdań odrębnych, postulatów i apeli, stąd potrzeba ich prezentacji. Każdy z nas inaczej bowiem patrzy na otaczający świat, podejmujemy inne role społeczne, przez co obrazy i oceny tych zagadnień są zgoła odmienne. Ponadto charakter zjawiska postsztuki dotyczy ustalania granic i ich przekraczania. Sztuka przekracza je stale, rozszerzając swoje pola. Czy może poza obszarem sztuki kształtują się nowe, inne aktywności?” – pisze Maciej Aleksandrowicz we wstępie do najnowszego numeru Kwartalnika Rzeźby „Orońsko”.

Osobista definicja sztuki Sławomira Marca

„Sztuka jest praktyką antyredukcyjną, dystansującą wobec bezpośredniej reaktywności, oraz stanowi istotne doświadczenie widzialności (mówimy o sztukach wizualnych). Fakt, definicja ta niczego nie wyjaśnia, ale uodparnia na narzucane nam definicje. Bo zmusza do nieustannego namysłu i dyskusji o istotności, ważności, o rozumieniu doświadczenia i widzialności. A przede wszystkim samych siebie w tym wszystkim. I oczywiście: sztuka może i powinna dostrzegać bieżące problemy, ale poprzez nie także rzecz najważniejszą – cud istnienia”. Po więcej przemyśleń autora na ten temat odsyłamy do najnowszego numeru Kwartalnika Rzeźby „Orońsko”.

„Wcale nie potrzebujemy sztuki aktualnej, światowej lub słusznie zaangażowanej, lecz sztuki w jej optymalnej postaci tu i teraz” (Sławomir Marzec, „Sztuka to nie postsztuka ani artywizm”)

Sławomir Marzec

Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Kunstakademie Düsseldorf. Prowadzi Pracownię Malarstwa na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, instalacją, fotografią przetworzoną, performansem i filmem. Zrealizował ponad 100 wystaw indywidualnych, m.in. W Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu, Muzeum Narodowym w Lublinie, Galerii Foksal, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

Autor przeszło 250 publikacji z pogranicza teorii i krytyki sztuki, zamieszczanych w czołowych polskich magazynach sztuki, a także w pismach zagranicznych (wieloletni recenzent nowojorskiego „NY Arts” i londyńskiego „Contemporary”). Napisał 5 książek, m.in.:. „Sztuka, czyli wszystko. Krajobraz po postmodernizmie” (2008), „Zabobony sztuki najnowszej” (2020) oraz licznych polemik, walczący o nie/możliwą autonomię sztuki. Kurator wystaw, m.in. „Chcę być kobietą” w warszawskiej Galerii XX1 – być może najbardziej kontrowersyjnego wydarzenia artystycznego w 2019 roku. Inicjator powołania Forum Nowych Autonomii Sztuk działającego w latach 2014–2018. Zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Aspiracje” (2019–2021).

Zawartość nr 4 / 2022 Kwartalnika Rzeźby "Orońsko"

POSTSZTUKA | ROZWAŻANIA

Katarzyna Trzeciak – „Konceptualno-lingwistyczne uniwersum postsztuki”
Agata Cieślak – „Las widać poprzez drzewa. Praca artystyczna pierwiastkiem emancypacji społecznej”
Ewa Izabela Nowak – „Zacieranie granic. Pojawianie się nowych przestrzeni obszaru sztuki”
Sławomir Marzec – „Sztuka to nie postsztuka ani artywizm”

ARTYŚCI WOBEC POSTSZTUKI

Marta Wróblewska – „Postsztuka a przełom muzealniczy”
Dorota Grubba-Thiede – „Postsztuka jako migrujący horyzont kuratorski”
Michalina Sablik – „Nastała epoka postartystyczna”

POSTSZTUKA NA ŚWIECIE

Zofia Żezmer – „Strefa krytyczna postsztuki i wszystko inne”
Joanna Kiliszek – „Sztuka w czasach permanentnego stanu wyjątkowego”

O WYSTAWACH

Dorota Monkiewicz – „Anish Kapoor i psychoanaliza, albo dwie lub trzy rzeczy, które o nim wiem”
Agnieszka Wasieczko – „Praktyki postartystyczne w projektach Elwiry Sztetner”

AUTOKOMENTARZ

Tomasz Matusewicz – Szablony pustki