„Warszawa Hartwiga. Hartwig Warszawy”. Wystawa w Zodiaku

Wystawa prezentuje zdjęcia, które są wyrazem wieloaspektowego zainteresowania Hartwiga Warszawą i jej ciągłą zmiennością. Zmiany zachodzące w przestrzeni miejskiej mają swoje odzwierciedlenie w twórczości fotografa. Wraz z Hartwigiem przechodzimy przez „różne Warszawy” – widzimy powojenną odbudowę, modernizacyjny wysiłek kolejnych dekad, postmodernistyczną barwność i transformacyjną rzeczywistość.

„Mamy nadzieję, że twórczość Edwarda Hartwiga może być głosem w dyskusji o Warszawie, jej przeszłości, ale również przyszłości” – mówią kuratorzy.

Najbardziej rozpoznawalnym motywem fotografii nazywanego „ojcem polskiej fotografii” i „najważniejszym polskim fotografem” Edwarda Hartwiga są słynne wierzby i pejzaże z różnych zakątków Polski. Artysta jest także znany ze znakomitych portretów i wybitnych fotografii teatralnych.

Zdjęcia Warszawy to temat, który pozostaje na uboczu zainteresowania twórczością fotografa, chociaż to właśnie stolica przez blisko sześć dekad było nie tylko miejscem jego życia i pracy, ale również ważnym źródłem artystycznych poszukiwań i inspiracji.

Próbę przeprowadzki do stolicy Hartwig podjął już przed II wojną światową, kiedy to kupił, wyremontował i urządził mieszkanie w Al. Ujazdowskich. Niestety, dom spłonął podczas powstania warszawskiego. Po wielu wojennych przejściach, plan udało się zrealizować w 1951 roku. Wówczas Hartwig związał się z Warszawą na stałe. Przeprowadził się tutaj wraz z rodziną z Lublina i zamieszkał w Al. Jerozolimskich.

Odbudowującą się stolicę uwieczniał na fotografiach już wcześniej. Jego twórczość w tamtym okresie charakteryzuje się wciąż silnymi wpływami piktorializmu i stylistyki socrealizmu. Powstały wówczas liczne sentymentalne i malarskie ujęcia zabytkowej części Warszawy, które nawiązują bezpośrednio do jego przedwojennego zainteresowania starą zabudową rodzinnego Lublina.

Przemiany polityczne i społeczne połowy lat 50. oraz ponowny rozwój modernizmu to także widoczne zmiany formalne w twórczości fotografa. Hartwig zaczął wówczas eksplorować nowoczesne miasto z modernistyczną architekturą ze szkła i betonu, prostymi i geometrycznymi bryłami, które nocą rozświetlają neony. Powstały wówczas estetyczne ujęcia pokazujące Warszawę jako nowoczesną, pełną życia metropolię.

„Kiedy idę, nie patrzę bezdusznie, zawsze coś wyłapię ciekawego, interesującego, coś, czego nie znam” — tak w jednym z licznych wywiadów Edward Hartwig określił swoją twórczą metodę.

Metodą artysty było ciągłe poszukiwanie nowych ujęć, nowych form dla własnej twórczości. Wyjątkową zmianę przyniosły lata 90. Kolor zagościł na ulicach Warszawy, ale również w fotografiach Hartwiga. Nieczęsto prezentowane barwne zdjęcia fotografa są dziś materiałem do odkrycia, podobnie jak odkrywamy dziś na nowo architekturę Warszawy z przełomu wieków.