„Zakładowi twórcy-amatorzy i kolekcjonerzy”. Pierwsza wystawa z cyklu „Przyszłość, która się zdarzyła. Wolski przemysł i sztuka”

To duża, wirtualna wystawa w interaktywnym środowisku 3D. Scenerią dla cyfrowych obiektów, animacji, ingerencji artystycznych jest budynek nawiązujący do Zakładów im. Róży Luksemburg.

Wystawa jest swobodnym odniesieniem i fantazją na temat działalności twórczej i amatorskich wystaw pracowników, organizowanych na terenie zakładów przemysłowych w latach 60. i 70. Prezentacja wirtualna będzie poszerzona o rzeczywiste prace obiektowe stworzone przez absolwentów, a także o działania performatywne.

Wcielenie się w rolę artystów-amatorów sprzed kilku dekad staje się nieskrępowaną przygodą twórczą dla młodych „profesjonalizujących się” artystów. A przy okazji jest pretekstem do refleksji na temat wpływu estetyk i technik znajdujących się ówcześnie poza głównym nurtem sztuki na dzisiejsze praktyki artystyczne.

“Zakładowi twórcy-amatorzy i kolekcjonerzy na wystawach prezentowali swoje dzieła, np. rzeźby i korzenioplastykę, malarstwo i hafty, a także kolekcje monet i znaczków, dzwonków i breloczków, proporczyków i odznak sportowych, oraz wszystkich innych rzeczy” („Wola, Historia i Ludzie”, Urząd Dzielnicy Wola, 2013).

Fabryka VR – Yashila Nautiyal, Zuz Mrozowska, Dawid Konopka, Maja Lisowski, Sidney Szymański, Mateusz Hołysz, Mateusz Wolniaczyk, Ada Hop, Agnieszka Jarosz, Martyna Pieniążek, Julek Cieśniewski, Błażej Pytkowski, Olga Sztangret, Ola Wierucka, Magdalena Borzęcka, Kamila Świrska, Antoni Nowak, Tosia Chrzanowska, Weronika Płatek, Zofia Mierzejewska oraz Aleksander Biel i Piotr Kowalski.

Wola po wojnie na powrót stała się ważnym zagłębiem przemysłowym w Warszawie. Na nowo podtrzymywana była narracja o Woli, jako dzielnicy robotniczej. Niewątpliwie wraz z odbudową stolicy i jej późniejszym rozwojem, zachodnia dzielnica miasta uzyskała nowe życie, stając się zagłębiem przemysłu ciężkiego i precyzyjnego.

To tutaj zlokalizowane były takie zakłady jak: Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka, Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg, Zakład Platerniczy Norblinów // Fabryka Norblina – Walcownia Metali Warszawa, Warszawskie Zakłady Maszyn Budowlanych im. L. Waryńskiego, VIS – „Fabryka Wyrobów Precyzyjnych im. gen. Świerczewskiego, Zakłady Mechaniczne im. Marcelego Nowotki / PZL „Wola”, czy Polfa Warszawa. Niewątpliwie dominującą grupą mieszkańców byli pracownicy tych zakładów – robotnicy wyższego i niższego szczebla.

Rozwój przemysłowy Woli pociągał za sobą również rozwój infrastruktury edukacyjnej, społecznej i kulturalnej. W tym tyglu działały domy kultury, teatry, kina, czy muzeum. Z jednej strony kultywowano historię dzielnicy i jej dziedzictwo, a z drugiej pokazywano Wolę, jako nowoczesną i dynamiczną część miasta, która wpływa na jego przyszły rozwój.

Idąc tym tropem, we współpracy z Katedrą Przestrzeni Wirtualnej Wydziału Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych, w szczególności z Pracownią 3D i Zdarzeń Wirtualnych I, Pracownią Przestrzeni Audiowizualnej/Kołem Naukowym Przestrzeń Audiowizualna, Pracownią Obiektu, Pracownią Tekstu i Pracownią Animacji, powstał cykl wystaw odnoszących się do dziedzictwa PRLowskiego przemysłu na Woli.

Zaproponowane projekty nie są jedynie próbą odtworzenia nie dawnej przeszłości, ale odnoszą się do szerszego wymiaru wpływu przemysłu na mieszkańców Woli, samych robotników i co najważniejsze styku jaki wytworzył się na polu sztuki/kultury w zdominowanym przez przemysł obszarze. Każda z wystaw poddaje analizie, różne aspekty tego styku.

Każda z tych wystaw, choć sięga do niedawnej przeszłości, której współcześnie nieliczne ślady są raczej fantomowe, ale jednocześnie sięgając do przyszłościowych rozwiązań technologicznych tworzy wizję przyszłości, która się wydarzyła.

• 15.05 – 09.06.2024: „Zakładowi twórcy-amatorzy i kolekcjonerzy”
  Pracownia 3D i Zdarzeń Wirtualnych I odnosi się do artystycznej działalności samych robotników z wolskich zakładów. Na wystawie w VR rzeczywistości doświadczy się przetransponowanych dzieł.

• 12.06 – 30.06.2024: „Rzeźba jako tekst”
  Pracownia Tekstu Eksperymentalnego sięga do dziedzictwa Biennale Rzeźb w Metalu, ale przygląda się możliwości przełożenia przestrzennych obiektów w tkance miejskiej na słowo, dźwięk i ruch

• 03.07 – 15.09.2024: „Formy w przestrzeni otwartej. Działania plenerowe w kontekście rzeźby w metalu”
  Pracownia Przestrzeni Audiowizualnej i Koło Naukowe Przestrzeń Audiowizualna, podjęła temat rzeźb w przestrzeni publicznej w ich abstrakcyjnych formach sprawdzając ich sprawczość na postrzeganie otoczenia. Jest to bezpośrednie nawiązanie do Biennale Rzeźby w Metalu z 1968 roku, które stało się ważnym elementem tożsamości dzielnicy w dobie PRL, a które nadal silnie rezonuje we współczesnym obrazie Woli.

• 25.09 – 27.10.2024: „Rzeźba z metalu – animowana opowieść o artyście robotniku”
  Pracownia Animacji indywidualizuje sprawczość robotnika, który z wykonawcy rzeźby według projektu artysty, sam przemienia się w twórcę.