Julia Krupa „Uczynić niewidzialne wspólnotą”. Wystawa w ramach Nagrody Inicjatywy Entry

„Powietrze nie jest pustką, lecz pełnym życia światem drobin grzybni, pyłków, kurzu, sierści i mikroplastiku. Od oddychania zależy ludzkie życie, w jakości oddechu kryje się stan naszego zdrowia, a gdy nie starcza nam tchu, szukamy pomocy innych. Nasze wdechy uzależnione są od wydechów roślin, one z kolei, czerpią od nas niezbędny im do fotosyntezy dwutlenek węgla. Oddychając tym samym powietrzem jesteśmy aktywnie ze sobą związane” – mówi Julia Krupa.

Na początku XX wieku filozof i socjolog, Max Weber, wprowadził termin „odczarowania świata” (Max Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, 1934), „odnosząc się do jego racjonalizacji wytworzonej przez nowoczesność oraz odejścia od magicznego patrzenia. Sto lat później badaczka Sylvia Federici, wzywając do „ponownego zaczarowania światem” pyta: „Czy możemy wyobrazić sobie rekonstrukcję naszego życia wokół wspólnych relacji z innymi, w tym ze zwierzętami, wodami, roślinami i górami?” (Silvia Federici, Re-enchanting the World, Feminism and the Politics of the Commons, 2018)

Federici podkreśla przy tym istotną rolę kobiet w odbudowywaniu świata wolnego od hierarchii i podziałów, które stworzył kapitalizm. Dla Julii Krupy tworzenie nie-ludzkiej-sztuki, współbycia z naturą, jest próbą zaczarowania świata, które w epoce antropocenu i czasach kryzysu klimatycznego, staje się dodatkowo formą oporu.

Wystawie Julii Krupy towarzyszy „Interrupted reading” – czytanie roślinnych opowieści metodą przerywanego czytania, które 13 kwietnia 2024 o godzinie 17:00 poprowadzą członkinie Chwaściarni – założonej przez Julię Krupę autorskiej pracowni.

Przerwy stworzą szczeliny na dzielenie się spostrzeżeniami, pytaniami i tezami. Taka metoda stwarza alternatywę dla bliskiego czytania tekstu, daje miejsce na bardziej afektywne, impresyjne doświadczenie. Dzięki spotkaniu z tekstami zarówno opisującymi dawne praktyki ludowe, jak i współczesne relacje ludzi i roślin chcemy odnaleźć inspiracje do więcej-niż-ludzkich sojuszy.

Współprowadzące czytania: Martyna Chmielnicka, Joanna Klikowicz, Marianna Łupina, Anna Nowakowska

Założona przez Julię Krupę autorska pracownia pod nazwą Chwaściarnia działa od 2021 roku, jej członkinie nawiązują relacje z roślinami poprzez kolektywne działania zielarsko-artystyczne.

Artystka-badaczka, w swojej twórczości przygląda się kulturowemu znaczeniu zielarstwa, które nazywa praktykowaniem troski. W „Chwaściarni”, gdzie organizuje zbierackie spacery, wspólne gotowanie, robienie maści, czy roślinnych amuletów, stwarza przestrzeń horyzontalnej wymiany wiedzy o roślinach, etnobotanice i fitoterapii. Jej działania wpisują się w nurt ekofeminizmu, zgłębiają tajniki leczenia ziołami, które wciąż postrzegane są jako wiedza na granicy magii i znachorstwa. A przecież czarny bez stosuje się powszechnie w chorobach dróg oddechowych, dziewanna nawilża śluzówkę, ułatwiając oddychanie przy kaszlu, a w Tatrach kopie się korzenie przetacznika, by pomagać przy suchotach.