Znamy laureatów 17. Konkursu Young Design 2024

Tegoroczna edycja pod hasłem „Odpowiedzialność” nawiązywała do zrównoważonego projektowania i poszukiwania rozwiązań dla lepszej przyszłości, pomagających tworzyć produkty przyjazne dla środowiska. Młodzi projektanci musieli sprostać coraz trudniejszym wyzwaniom, które stawia przed nami radykalnie zmieniający się świat. Wszystkie zwycięskie prace są innowacyjne, odnoszą się do idei cyrkularności i zrównoważonego projektowania.

Nagrodę główną – stypendium im. prof. Wandy Telakowskiej w wysokości 20 000 zł, ufundowane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, otrzymała Karolina Szpakowska, autorka projektu „Gelanteria. Projekt biodegradowalnych akcesoriów do butiku odzieżowego”.

Absolwentka Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, obecnie studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, pokazała niezwykły projekt biodegradowalnych akcesoriów do butiku odzieżowego, stworzonych z bioplastiku. Komplet składa się z wizytówek i metek, instalacji na okno wystawowe oraz kompletu kopertówek. Projekt ma na celu zaprezentować możliwości tworzywa, jakim jest bioplastik i pokazać, że nie musi to być substytut tanich sztucznych materiałów jednorazowego użytku, podnosząc jego rangę do kategorii produktu luksusowego.

Innowacyjne tworzywo powstało w efekcie wielu prób i testów przeprowadzonych na recepturach, w których skład wchodziły: żelatyna, tapioka, pektyna, gliceryna oraz woda. Projekt jest próbą nawiązania dialogu między markami premium a produktami fast fashion, które są wyrzucane po kilku użyciach.

Wśród finalistów znalazła się Agnieszka Odziemkowska aktualnie studentka Wydziału Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich (licencjat Wydział Wzornictwa), autorka projektu „Echo – narzędzie wspierające rozmowę o stracie”.

Agnieszka Odziemkowska , studentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, jest autorką projektu „Echo” – gry planszowej, która powstała w odpowiedzi na problem tabuizacji śmierci i żałoby. Jej celem jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni i danie pretekstu grupie bliskich osób do rozmowy o wspólnej stracie. Echo ma pomóc w otwarciu się na wspomnienia, myśli i uczucia.

Projekt powstał w oparciu o szeroką analizę literatury, wywiady z osobami z doświadczeniem żałoby oraz współpracę z terapeutami. Echo stworzone jest ze zróżnicowanych materiałów ze względu na naturę gry, którą jest przywoływanie wspomnień. Akcesoria, w szczególności przedmioty sensoryczne, inspirowane są archetypami stworzonymi przez Carla Gustava Junga. Gra przeznaczona jest dla osób od siódmego roku życia.

Nagrodę specjalną Polskiej Fundacji Narodowej, w wysokości 20.000 zł, otrzymała Oliwia Ledźińska za projekt „Nowo Nowo”

Projekt Oliwii Ledzińskiej, absolwentki poznańskiego Uniwersytetu Artystycznego to wspaniałe lampy, będące odpowiedzią na zjawisko nadmiernego konsumpcjonizmu, oferujące alternatywny model zrównoważonego użytkowania zasobów. Dzięki zastosowaniu specjalnego ekologicznego spoiwa, produkt ten przekształca niechciane organiczne odpady, takie jak bawełna czy drewno, nadając im nowe życie.

Wyróżniającą cechą lamp jest możliwość wymiany ich części zewnętrznych w trakcie użytkowania, zachowując jednocześnie niezmienny elektryczny rdzeń. Biodegradowalne elementy mogą powrócić do cyklu produkcyjnego lub zostać odpowiednio zutylizowane, podczas gdy komponenty elektryczne pozostają zachowane.

Nagrodę specjalną Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., w wysokości 5.000 zł, otrzymał Mariusz Śmietana za projekt „łącząc siły ze słońcem. Wykorzystanie energii słonecznej w celu poprawy dobrostanu człowieka i planety ”

Mariusza Śmietanę do stworzenia projektu zainspirowała rola Słońca w życiu człowieka, jego światło i ciepło, które ma nie tylko znaczenie biologiczne, ale także wpływa na nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Powstał innowacyjny system pozwalający na koncentrację światła słonecznego za pomocą soczewek Fresnela oraz kolimatorów umiejscowionych na śledzącym słońce heliostacie.

Następnie przy użyciu światłowodów zebrane światło transportowane jest do pomieszczeń pozbawionych dostępu do promieni słonecznych. Prosta i niezależna konstrukcja pozwala na powszechną dostępność systemu, zwłaszcza w krajach rozwijających się. Rozwiązanie otwiera drogę do lepszego wykorzystania energii słonecznej i tym samym poprawia jakość życia. Mariusz Śmietana jest absolwentem Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.

Nagrodę specjalną ufundowaną przez Ministra Nauki, cyfrowe pióro wraz z cyfrowym notesem, otrzymała Weronika Karska za projekt „Melu”

Weronika Karska, studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, zaprojektowała zestaw „Melu” służący do przygotowania jogurtu. Jest to również zachęta do ograniczenia zużycia plastikowych opakowań przez samodzielne przygotowywanie produktów spożywczych w domu.

Wykonany z ceramiki nieszkliwionej, uszczelnionej za pomocą mleka, według jednej z najstarszych technik zdobienia ceramiki rozpowszechnionej na terenach Europy Wschodniej, pozwala na zaoszczędzenie energii elektrycznej związanej z dwukrotnym wypałem. Po czasie użytkowania, produkt może zostać przetworzony na tzw. szamot i ponownie dodany do gliny, utrzymując w ten sposób swoją cyrkularność.

• Maja Góralczyk: „Akcesoria plażowe przyjazne morzu”
  Maja Góralczyk, studentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, zaprojektowała zastaw zabawek plażowych wykonany z biodegradowalnego materiału. Jest to odpowiedź na problem zanieczyszczania plaż oraz mórz, do czego niewątpliwie przyczynia się porzucanie plastikowych akcesoriów po skończeniu zabaw w piasku. Biomateriał, z którego powstały trzy foremki oraz łopatka został stworzony z muszli muli i ostryg, które pozyskano z odpadów restauracyjnych. Efektem tych działań jest produkt całkowicie biodegradowalny, który zachowuje cyrkularność. Muszle pozyskane z morza z powrotem do niego trafiają bez negatywnych skutków dla ekosystemu.
• Patrycja Janiak: „(Non)Waste”
  Projekt Patrycji Janiak, absolwentki Projektowania Ubioru na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuki w Szczecinie, to próba połączenia roli naukowca i projektanta. W wyniku tej pracy powstała kolekcja, na którą składają się cztery pary obuwia i dwie torebki. Całość wykonana jest z autorskich materiałów, w których skład wchodzą skórki owoców, fusy z kawy oraz skorupki jaj. Młoda projektantka pokazuje proces poszukiwania bioplastiku do szerokiego zastosowania w przemyśle modowym. Jest to eksperyment nie tylko z materiałem, ale również z formą obuwia i toreb.
• Weronika Karska: „Melu – zestaw do robienia domowego jogurtu i zdobienia ceramiki metodą mlekowania”
  Weronika Karska, studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, zaprojektowała zestaw „Melu” służący do przygotowania jogurtu. Jest to również zachęta do ograniczenia zużycia plastikowych opakowań przez samodzielne przygotowywanie produktów spożywczych w domu. Wykonany z ceramiki nieszkliwionej, uszczelnionej za pomocą mleka, według jednej z najstarszych technik zdobienia ceramiki rozpowszechnionej na terenach Europy Wschodniej, pozwala na zaoszczędzenie energii elektrycznej związanej z dwukrotnym wypałem. Po czasie użytkowania, produkt może zostać przetworzony na tzw. szamot i ponownie dodany do gliny, utrzymując w ten sposób swoją cyrkularność.
• Marta Pieróg: „Wyprawa w Tatry – Projekt edukacyjnej gry planszowej na temat Tatr”
  Marta Pieróg, studentka Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, przedstawiła projekt edukacyjnej gry planszowej na temat odpowiedzialnego zachowania się w Tatrach – „Wyprawa w Tatry”. Autorka chce w ten sposób podnieść świadomość o skutkach nierozważnego wędrowania po górach i zaśmiecania ich przez turystów. Podstawą gry jest podatna na modyfikacje plansza. Gracze na początku każdej rozgrywki tworzą abstrakcyjną formę góry, na której szczyt będą się wspinać. Głównym elementem rozgrywki są karty akcji – szczęścia, wyzwania i quiz. Podstawą konstrukcyjną i motywem przewodnim projektu jest trójkąt równoboczny. Swoją formą przypomina ostre, skaliste zbocza tatrzańskich grani.
• Filip Til: „Pamiątki Epoki Plastiku”Filip Til, absolwent Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu oraz School od Form, stworzył projekt poruszający problem zanieczyszczania środowiska naturalnego odpadami tworzyw sztucznych. Przewiduje się, że do 2050 roku produkcja plastiku na świecie osiągnie ponad 800 milionów ton rocznie. Pamiątki Epoki Plastiku to zestaw obiektów: figurek wykonanych z odważników oraz foliowego kalendarza. Zbiór opracowany na podstawie danych statystycznych pokazuje różnice w traktowaniu plastikowych toreb z supermarketów w różnych częściach Europy, a foliowy kalendarz obrazuje 200 toreb foliowych, które co roku statystycznie zużywa Europejczyk. Głównym celem projektu było stworzenie przekazu, który zobrazuje problem skuteczniej niż publikowane zdjęcia czy statystyki dotyczące zaśmiecania.
• Magdalena Wójcik: „Replay sustainable tennis store”
  Magdalena Wójcik, studentka Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, stworzyła projekt dotyczący problemu powstawania odpadów w środowisku tenisowym. W ramach projektu powstała koncepcja sklepu tenisowego, w którego wnętrzu wykorzystane zostały materiały z recyklingu. Celem projektu było nie tylko stworzenie estetycznej przestrzeni, lecz również̇ rozwój świadomości ekologicznej społeczeństwa. Sklep zachęca do podejmowania rozsądnych decyzji zakupowych poprzez sprzedaż̇ zrównoważonych produktów, np. odzieży sportowej wykonanej z przetworzonego poliestru czy z zużytych strun tenisowych. Daje także możliwość pozostawienia zużytego sprzętu, opakowań i odzieży tenisowej, które następnie zostają̨ przekazane do ponownego przetworzenia, co zachowuje materiały w obiegu cyrkularnym.