Bartosz Kowal „Bezpieczne miejsce”. Wystawa malarstwa w ramach Nagrody Inicjatywy ENTRY

Niepewność cyfrowego obrazu przejawia się w jego zdolności do kompresji. Wielokrotnie przeciskany przez łącza internetowe, reprodukowany, kopiowany, zgrywany, wklejany do innych kanałów dystrybucji, traci dane, ostrość, czytelność, wbrew powszechnemu wyobrażeniu o trwałości reprezentacji wizualnych.

Bartosz Kowal wykorzystuje właściwości „nędznych obrazów” (za Hito Steyerl, In Defense of the Poor Image, eflux journal #10, 2009). Za pomocą nieskrępowanych algorytmem, alternatywnych wyszukiwarek internetowych dociera do zdjęć o niskiej rozdzielczości, posiadających potencjał nowych połączeń. Ich niepewna, niedookreślona znajomość, wyczuwalna jedynie w ogólnym zarysie, wywołuje nostalgię i daje impuls do tworzenia nowych rzeczywistości.

Artysta w oparciu o myśl związaną z wiecznym stawaniem się, nieustającym procesem przemiany, dokonuje próby materializacji tego, co zostało zdematerializowane i trwale zniszczone przez kompresję, przenosząc cyfrowe jakości na język malarski.

Łączy powidoki zdegradowanych obrazów z własnymi skojarzeniami, ulegającymi ciągłym przekształceniom i reinterpretacji w procesie twórczym. Czerpie z indywidualnego repozytorium gestów i znaków, przedmiotów i postaci, które objawiają się w nierozpoznanych, zamglonych kształtach cyfrowych artefaktów. Wykracza poza proste przedstawienie i wprowadza nowe sposoby jego postrzegania.

Malarstwo Kowala tworzy napięcie między konkretnym i osadzonym, a tym co nieczytelne i efemeryczne, między figuracją a abstrakcją. Zakorzenione w rzeczywistości, jest próbą uchwycenia niezdefiniowanych stanów, niepokoju egzystencjalnego, szczeliny realnego.

Jest refleksją nad niemożliwym do osiągnięcia lub jedynie chwilowym w świecie zdominowanym przez symulakry i filtrowanym przez algorytmy, poczuciem bezpieczeństwa. Próba uchwycenia bezpiecznego miejsca, jest z góry skazana na porażkę i operuje paradoksem – podważa bezwarunkowe bezpieczeństwo w momencie jego przedstawienia.

Oparty na optyce snu obraz rozdwaja się, zakleszcza, zmienia skalę i perspektywę, zachęca do tworzenia własnej narracji, uzupełnienia kadru. Stymuluje widza, będącego w ciągłym rozproszeniu i przebodźcowaniu, do koncentracji i poszukiwania, afirmując twórczy potencjał pamięci. W rozumieniu deleuzjańskim, skłania do wykroczenia poza konwencjonalne pojęcie pasywnego wspomnienia, polegające na dynamicznym zaangażowaniu w przeszłość, podkreślając potencjał transformacji i cyrkulacji myśli.

Prace, które powstały w relacji z cyfrowym duchem obrazu, ulegną ponownej dematerializacji, najprawdopodobniej we wcieleniu jpegów – w końcu malarstwo szerzy się dziś głównie dzięki internetowym kanałom dystrybucji. Krążą one w pętli, między światem materialnym a wirtualnym archiwum. Ich zdigitalizowana forma wróci do repozytorium wyszukiwarek i być może ulegnie w przyszłości ponownemu, materialnemu wskrzeszeniu.

Urodzony w 1995 roku artysta wizualny. Zajmuje się malarstwem i wideo. W 2022 roku ukończył studia magisterskie na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Wiedzy o Działaniach i Strukturach Wizualnych dr hab. Jana Mioduszewskiego. Mieszka i pracuje w Warszawie.

Przedsięwzięcie zainicjowane zostało przez państwa Agnieszkę i Pawła Gieryńskich oraz Dariusza Wasylkowskiego. Nagroda przyznawana jest corocznie, nieprzerwanie od 2002 roku. W ramach działania Inicjatywy ENTRY dyplomanci i dyplomantki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie mogą ubiegać się o otrzymanie jednorazowego stypendium pieniężnego. Efekty pracy artystycznej laureatów są prezentowane na wystawie w Galerii Promocyjnej w Warszawie, kierowanej przez Kaję Werbanowską.