„O sztuce na Titanicu. Rozmowy ze Sławomirem Marcem”
Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ukazała się książka pt. „O sztuce na Titaniku” napisana w formie dialogu między prof. Iwoną Lorenc z Zakładu Estetyki Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego i prof. Sławomirem Marcem, związanym z Wydziałem Grafiki warszawskiej ASP. Książka podejmuje najnowsze wyzwania sztuki i filozofii.
„O sztuce na Titaniku” dotyczy uwikłań współczesnej sztuki wynikających z kondycji późnej nowoczesności. Broni tezy, że sztuka współczesna, wciągana w gry obronne z nowoczesną apokalipsą, które prowadzą do jej ekonomicznej, politycznej, ideologicznej funkcjonalizacji i swego rodzaju pauperyzacji, kryje w sobie silny potencjał niezależności i dystansu wobec fikcji konstruowanych przez nowoczesną kulturę.
Analiza zjawisk w sztuce najnowszej w kontekście filozoficznym
Książka ma nietypową formę otwartego – pod względem formalnym – dialogu filozoficzno-artystycznego. Jego uczestnicy – Iwona Lorenc, filozofka, i jej rozmówca, filozofujący artysta Sławomir Marzec – omawiają na przykładzie wybranych praktyk artystycznych strategie artystyczne i problemy filozoficzne, które kształtują pole dzisiejszej sztuki. Miejscami ze sobą polemizując, miejscami wzajemnie się uzupełniając, analizują wnikliwie zjawiska w sztuce najnowszej i przez odniesienie ich do filozoficznych kontekstów interpretacyjnych ukazują szerokie spektrum tematów. Zachowując należną dbałość o warsztat naukowy, wychodzą poza tradycyjne „traktatowo-monologowe” formy wypowiedzi filozoficznej, aby uatrakcyjnić lekturę i ułatwić odbiór książki szerszym kręgom czytelników zainteresowanych zarówno sztuką, jak i humanistyką.
„Iwona Lorenc: Mamy rozmawiać o sztuce. Czym dla Ciebie – filozofującego artysty – miałaby być nasza rozmowa?
Sławomir Marzec: Jeśli mielibyśmy podjąć próbę racjonalnej i kompetentnej dyskusji o sztuce, to zapytałbym, czy w ogóle jest ona możliwa? Zwłaszcza w czasach, które zdają się tę racjonalność i kompetencję wykluczać: gdy jesteśmy świadkami globalnego dryfowania ku postrealności tworzonej siłą performatywnego zatargu, mocą sugestii, graniczącej nierzadko z przymusem i szantażem. W czasach nieomal powszechnego wykluczania czy neutralizowania tego, co rzeczywiste, i potępiania tego, co w jakimkolwiek choćby stopniu prawdziwe, istotne, sensowne. Gdy siłę krzyku, mnogość tłumu dopełnia zakulisowa manipulacja mająca obchodzić, neutralizować naszą zdolność krytycznego myślenia. Gdy tradycyjna ciemnota (wynikająca z braku wykształcenia lub nielotności neuronów) splata się w sojuszu z nowociemnotą – taktycznym kłamstwem, mającym – jakoby dla wyższych celów – wykorzystywać dezorientację, wulgarność, obsceniczność”. (fragment książki „O sztuce na Titanicu. Rozmowy ze Sławomirem Marcem”).
Prof. zw. dr hab. Iwona Lorenc
Pracuje w Zakładzie Estetyki Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Do 2020 roku była również profesorem w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Zajmuje się współczesną filozofią sztuki, historią estetyki oraz filozofią współczesną, głównie francuskojęzyczną (fenomenologia, hermeneutyka, postmodernizm). Autorka książek: „Dlaczego sztuka? Wprowadzenie do filozofii sztuki”(1990), „Logos i mit estetyczności” (1993), „Świadomość i obraz. Studia z filozofii przedstawienia” (2001), „Minima aesthetica. Szkice o estetyce późnej nowoczesności” (2010), „Estetyczne problemy późnej nowoczesności” (2014), „Aesthetics and Modernity. Toward a New Philosophical Functionalization of Art.” (2021). Redaktor naukowa 6 tomów zbiorowych z zakresu współczesnej fenomenologii francuskiej, współczesnej filozofii sztuki i problemów nowoczesności. Opublikowała także ponad 100 rozpraw i artykułów na temat dzisiejszej estetyki, zwłaszcza fenomenologicznej, filozofii współczesnej oraz refleksji nad późną nowoczesnością.
Prof. zw. dr hab. Sławomir Marzec
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Kunstakademie Düsseldorf. Prowadzi Pracownię Malarstwa na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, instalacją, fotografią przetworzoną, performansem i filmem. Zrealizował ponad 100 wystaw indywidualnych, m.in. W Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu, Muzeum Narodowym w Lublinie, Galerii Foksal, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.
Autor przeszło 250 publikacji z pogranicza teorii i krytyki sztuki, zamieszczanych w czołowych polskich magazynach sztuki, a także w pismach zagranicznych (wieloletni recenzent nowojorskiego „NY Arts” i londyńskiego „Contemporary”). Napisał 5 książek, m.in.:. „Sztuka, czyli wszystko. Krajobraz po postmodernizmie” (2008), „Zabobony sztuki najnowszej” (2020) oraz licznych polemik, walczący o nie/możliwą autonomię sztuki. Kurator wystaw, m.in. „Chcę być kobietą” w warszawskiej Galerii XX1 – być może najbardziej kontrowersyjnego wydarzenia artystycznego w 2019 roku. Inicjator powołania Forum Nowych Autonomii Sztuk działającego w latach 2014–2018. Zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Aspiracje” (2019–2021).
„O sztuce na Titanicu. Rozmowy ze Sławomirem Marcem”
autor: Lorenc Iwona
wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
miejsce i rok wydania: Warszawa 2022
ISBN/ISSN: 978-83-235-5479-0
EAN: 9788323554790
liczba stron: 232
oprawa: miękka ze skrzydełkami
format: 14,5×20,5 cm