Janusz Smaza
Urodził się w 1956 w Wadowicach. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki (1978-1984). Dyplom ze specjalizacji: konserwacja i restauracja rzeźby kamiennej i elementów architektury (kamień, ceramika, narzut, gips, glina). Przewód kwalifikacyjny I stopnia (1994), przewód habilitacyjny (2014), prof. ASP (2014), tytuł profesora sztuki (2021). Rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (od 1997).
Wystawy indywidualne
- „Świątynie Kresów. Konserwacja – Restauracja”, Warszawa, ul. Czerniakowska 178A, Centrum im. J. Nowaka-Jeziorańskiego, 11.07-3.10.2013
- „Świątynie Kresów. Konserwacja i Restauracja” Przemyśl, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, 6.06-6.07.2014
Wybrana wystawy zbiorowe
- „Konserwacja zabytków ludowej kamieniarki w Beskidzie Niskim w Bieszczadach i Roztoczu” (dorobek Społecznej Komisji Opieki nad Zabytkami Sztuki Cerkiewnej przy ZG TONZ) 1994, m. in. Kraków, Warszawa, Sopot, Lwów, Kijów
- „Powinność i bunt – Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 1944-2004” (dorobek konserwatorski studentów i absolwentów w Żółkwi, Ukraina) 2004 Zachęta, Warszawa
Ważniejsze realizacje konserwatorskie, restauratorskie i inne (indywidualne i zespołowe): jako inicjator, współorganizator, kierownik, współwykonawca
- Ukraina, Żółkiew kolegiata XVII-XX w., cała świątynia, praktyki studenckie, magisteria, zlecenia (regularnie od 1991),
- Ukraina, Lwów bazylika metropolitalna XV-XX w., pomniki, nagrobki, magisteria
- Ukraina, Kamieniec Podolski kościół podominikański XV-XIX w., wnętrze, magisteria
- Ukraina, Ołyka kolegiata rzymskokatolicka XVII-XIX w., magisteria, zlecenia
- Ukraina, Brzeżany kaplica zamkowa XVI-XIX w., wnętrze, magisteria, inwentaryzacja
- Ukraina, Lwów Cmentarz Łyczakowski (od 2007)
- Ukraina, Kołomyja cmentarz katolicki,
- Ukraina, Krzemieniec, nagrobek Salomei Becu,
- Białoruś, Nieśwież kolegiata XVI-XIX w., Nagrobki Rodziny Radziwiłłów
- Białoruś, Horodniki nagrobek Jędrzeja Śniadeckiego, XIX w.
- Litwa, Wilno cmentarz na Rossie, płyta nagrobna marszałka J. Piłsudskiego, nagrobki: Euzebiusza Słowackiego oraz Augusta Becu, XIX w.
- Rosja, Kaliningrad katedra XV-XX w., epitafium Bogusława i Anny Radziwiłłów,
- Rosja, Sankt Petersburg kościół Św. Katarzyny XVIII-XIX w., magisteria
- Chile, Santiago de Chile – nagrobek Rodziny Domeyko, XIX w.
- Francja, Paryż cmentarze: Pere Lachaise, nagrobek Fryderyka Chopina; Montmartre, nagrobki Wielkiej Emigracji, Montmorency, nagrobki: m. in. Olgi Boznańskiej, Tadeusza Makowskiego, XIX w.;
- Szwajcaria, Zuchwil Solotur, pomnik nagrobny Tadeusza Kościuszki, zabytki w muzeum, XIX w.,
- Włochy, Rzym cmentarz Campo Verano, m. in. grobowiec artystów Aleksandra Gierymskiego, Aleksandra Madeyskiego, WładysławaBrodzkiego, Jadwigi Bogdanowicz, XIX w.,
- Mołdawia, Bierezowka (Ataki) pomnik w miejscu śmierci hetmana i kanclerza Stanisława Żółkiewskiego, XIX w.;
- Polska, Chmiele (Bieszczady) cmentarz, płyta nagrobna Ferroni Orlickiej. XVII w.
Nadzory konserwatorskie, kierownictwo w kraju i za granicą
Opinie, ekspertyzy, zalecenia, wytyczne i programy konserwatorskie dot. indywidualnych zabytków oraz całych zespołów zabytków, m. in.: kompleksowy projekt dotyczący Cmentarza Obrońców Lwowa, Ukraina także Białoruś, Francja, Litwa, Mołdawia, Naddniestrze, Polska, Rosja, Szwajcaria, Włochy, Wielka Brytania (ponad 20 krajów, ponad 500 opracowań).
Udział w misjach archeologicznych i architektoniczno-konserwatorskich organizowanych przez Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
- Egipt, Aleksandria, II w. p.n.e. – II w. n.e.; Teby, XIV w. p.n.e.;
- Liban, Shim, II w. p.n.e.;
- Syria, Huarte, II w. n.e.
Nagrody i odznaczenia
- Srebrny Krzyż Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej nadany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2004
- Order Rycerski Św. Sylwestra nadany przez Papieża Benedykta XVI, 2007
- Nagroda im. Ks. Prof. Janusza Stanisława Pasierba CONSERVATOR ECCLESIAE nadana przez Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, 2007
- Srebrny medal za zasługi dla ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju Stowarzyszenia Wspólnota Polska, 2010
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2015
- Nagroda Przeglądu Wschodniego im. Aleksandra Gieysztora nadana przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, 2015
- Nagroda Kustosza Pamięci Narodowej przyznana przez Instytut Pamięci Narodowej, 2016
- Srebrny i Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadany przez Ministrów Kulturyi Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, 2007, 2017
- Medal Błogosławionego Jakuba Strzemię nadany przez arcybiskupa metropolitę Lwowa Mieczysława Mokrzyckiego, 2017.
Co, gdzie, kiedy
Wystawa prof. Janusza Smazy
Galeria Sztuki Współczesnej Oranżeria, Pałac w Jabłonnie
kierownictwo artystyczne: prof. Stanisław Wieczorek
17 listopada 2024 – 16 grudnia 2024
wernisaż: 17 listopada 2024, godz. 15.00
Patronat: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Patronat medialny: Gazeta Powiatowa, Mazowieckie To i Owo, Legio 24